LÍFSKÖLLUNARSTARF MANNVINARINS ALBERTS SCHWEITZERS SEM KRISTNIBOÐSLÆKNIS, Í RÚMA HÁLFA ÖLD; INNGANGSKAFLI:

INNGANGUR.

Lífshugsjónir mannvinarins og kristniboðslæknisins, Alberts Schweitzers:   Kristni aldanna og markvisst kristniboðið er grundvallaratriði, bæði varðandi guðfræði Alberts Schweitzers sem og varðandi lífsköllunarstarf hans sem kristniboðslæknis. – Rætt hér nánar:  [Lífsköllunarstarf mannvinarins Alberts Schweitzers sem kristniboðslæknis í rúma hálfa öld:   [Samantekt til birtingar sem endurbætt drög, til bráðabirgða]].                      


I

            Albert Schweitzer reisti sjúkrahús í Lambarene við Ógówefljót, í Frönsku Miðbaugs-Afríku  (A. E. F.), árið 1913, og starfaði þar sem kristniboðslæknir, í rúma hálfa öld; endurbætti það, starfaði á kristniboðsstöð Franskra Mótmælenda, eða í nágrenni hennar; í samstarfi við bæði Rómversk-Kaþólska kristniboða og Evangelíska, [(SigurbjörnEinarsson/Arnbjörn Kristinsson, 1955, Albert Schweitzer, Ævisaga, einkum bls.81, 250; og fl. heimildir, eins og við á)], allt  til dauðadags, 5. septembers  1965, en hann starfaði allt tímabilið, með dyggri aðstoðeiginkonu sinnar, Helenu Bresslau, þótt hann hafi ekki haft sama úthald til fullra starfa, síðustu árin, eins og hann hafði í upphafi og miðbikitímabilsins.  (Albert Schweitzer/Baldur Pálmason, 1965, Æskuminningar, bls. 109).      

            Hér kemur skýrt fram, hjá Albert Schweitzer, varðveisla kristinnar trúar og arfs/ávaxta hennar og þar með kristinnar siðfræði og siðferðis, einkum varðandi það að líkna og lækna hinn sjúka, og uppfræða hann um Jesú Krist.  [(Sigurbjörn Einarsson/Arnbjörn Kristinsson, 1955, Albert Schweitzer, Ævisaga, bls. 250 og áfram; og fl.heimildir, eins og við á; áherslubreyting: ÓÞ)].               


II

       Hversu erfið tímabil voru og þ.m.t. fjárhagslega, var alltaf áhersla hjá Albert Schweitzer, og aðstoðar- og samstarfsfólki hans,  að  halda  óskertri  þjónustu  á  sjúkrahúsisínu, enda með kristna trú og siðferði og skynsemi að leiðarljósi,  - efni og innihald orðsins ,,niðurskurðar“ var aldrei til staðar, og orðið ,,niðurskurður“ var heldur aldrei til í ,,orðabók“ hans/þeirra, -   sbr. inntak rits hans, ,,Menning og siðfræði“,ekki síst,,Lotning fyrir lífinu“, sem er samkvæm kærleikskenningu Jesú; (Sigurbjörn Einarsson/ArnbjörnKristinsson, 1955, Albert Schweitzer, Ævisaga, bls. 268; áherslubreyting ÓÞ);   grundvallað á konungi kærleikans, Jesú Kristi, sem kallar oss til fylgdar við sig.  (Albert Schweitzer, 1954,The Quest ofthe Historical Jesus, bls. 401; Sigurbjörn Einarsson/Arnbjörn Kristinsson,1955, Albert Schweitzer, Ævisaga, bls. 40-41, 180; og fl. heimildir, eins og við á; áherslubreyting:  ÓÞ).  [{Heimildir, eins og við á, og þá ekki síst bækur eftir Albert Schweitzer: Guðfræðirit hans, um Ævisögur Jesú, (frumtexti þess á Þýsku, þýtt á Ensku), fyrrnefnd Ævisaga hans á Íslensku, Æskuminningar  hans  á  Íslensku, Sjálfsævisaga hans á þýsku, þýdd á ensku:  Albert Schweitzer, 1935, My Life and Thought – An Autobiography; sem og heimspeki hans, einkum í heimspekiriti hans:  ,,Menningog siðfræði“, ntt.:  Albert Schweitzer, 1960, Kultur und Ethik – Sonduerausgabe mit Einschluss von Verfall und Wiederaufbau der Kultur – Kulturphilosophie, þýdd á ensku:  Albert Schweitzer, 1987, The Philosophy of Civilization}].  
  ,,Lotning fyrir lífinu“, sem er samkvæm kærleikskenningu Jesú; (Sigurbjörn Einarsson/ArnbjörnKristinsson, 1955, Albert Schweitzer, Ævisaga, bls. 268; áherslubreyting ÓÞ);   grundvallað á konungi kærleikans, Jesú Kristi, sem kallar oss til fylgdar við sig,  (Albert Schweitzer, 1954, The Quest ofthe Historical Jesus, bls. 401; Sigurbjörn Einarsson/Arnbjörn Kristinsson,1955,Albert Schweitzer, Ævisaga, bls. 40-41, 180; og fl. heimildir, eins og við á; áherslubreyting:  ÓÞ)., á svo sannarlega við friðhelgi hins ófædda barns, frá getnaði sem og alla líknarþjónustu, nær sem fjær!


Samantekt og ályktun:

          Líknarþjónustan skal einnig ætíð miðast fyrst og fremst við lækningu og umönnun sjúkra, án þess að telja eftir tilkostnað, þótt vissulega skal nýta hvern eyri sem best, þannig að líknarþjónustan fái ætíð sem allra best notið sýn, án mikils tilkostnaðs yfirbyggingar.  Þannig nýtist hver eyrir á sem allra mannúðlegastan og skynsamlegastan hátt, til líknar og hjálpar hinum sjúka; á þann mannúðlega og skynsama hátt er legurýmum fjölgað eins og þörf er á, og dýr læknistæki ekki ,,lokuð" ónotuð t.d. inni á ,,dýrum" og ónotuðum skurðstofum, bara svo eitt dæmi sé nefndt!  Og störf umönnunnar, líknar, björgunar og rannsóknar, skulu metin að verðleikum, en ekki vanmetin svo mikið á þann ómaklega hátt, sem gert er alltof mikið af í afhelguðum mannfélögum nútímans.  Og gleymum aldrei, að líknarþjónustan er einn af mikilvægustu arfleifð og fegursta ávexti kristinnar kærleikstrúar aldanna!  Rofni samhengið þarna á milli, er ekki von á góðu, sem sagan sannar!                           

              

III

       Albert Schweitzer hefur lagt mikla áherslu á að minna á það, sem kristniboðið hefur gert til líknar og hjálpar Afríkumönnum.  Þeir hafa bætt líkamleg mein innlendra og kennt þeim hagnýta hluti, auk þess, sem þeir hafa uppfrætt þá um Jesúm Krist.  (SigurbjörnEinarsson/Arnbjörn Kristinsson, 1955, Albert Schweitzer, Ævisaga, bls. 250;áherslubreyting:  ÓÞ).      

   Albert Schweitzer starfaði sem kristniboðslæknir í rúma hálfa öld á kristniboðsstöð Franskra mómælenda í Lambarene, eða í nágrenni hennar, og hafði náin kynni af og samstarf við aðra kristniboða, bæði Rómversk-Kaþólska og Evangelíska.  Þannig lýsir hann m.a. kynnum sínum af kristniboðinu:  (Sbr. Sigurbjörn Einarsson/Arnbjörn Kristinsson, Albert Schweitzer, Ævisaga, bls. 81, 250).

  ,,Ég ber einlæga lotningu fyrir því starfi, sem amerískir kristniboðar hófu hér og franskir kristniboðar hafa haldið áfram.  Þeir hafa mótað hugsun innlendra manna, í mannlegum og kristilegum skilningi, á þann veg, að það myndi sannfæra jafnvel ramma andstæðinga kristniboðs um það, að kenning Jesú megnar mikið gagnvart frumstæðum mönnum."  (Sigurbjörn Einarsson/Arnbjörn Kristinsson, 1955, Albert Schweitzer, Ævisaga, bls. 250; áherslubreyting:  ÓÞ).

IV

Þessi lykilorð mannvinarians og kristniboðslæknisins, Alberts Schweitzers, segja allt, sem segja þarf, og varðar eilífgildan sannleika allra tíma:       

                 „Gleiðgosaleg oftrú á ytri getu, samfara vantrú á andleg verðmæti – þetta er eitt   af    einkennum og meinsemdum samtíðarinnar.    
                Trúin á hið ótrúlega þarf að vakna og glæðast aftur ..., ... trúin á mildina, miskunnsemina, hógværðina, ástúðina, hjartahreinleikann – þetta allt, sem Jesús talar um sem sjálfsagða hluti, en yfirleitt er hlustað á nú sem meinlitlar en barnalegar fjarstæður.“  (SigurbjörnEinasrsson/Arnbjörn Kristinsson, 1955, Albert Schweitzer, Ævisaga, bls. 272;áherslubreyting:  ÓÞ).   


                Ég enda að sinni á þessum grundvallarlykilorðum, Alberts Schweitzers, sem segja allt, sem segja þarf varðandi kristna kærleikstrú og sið aldanna, og þar með kristilegt siðgæði allra tíma:               

                „Framtíð   mannkyns  veltur á því, að sérhver maður, hvert sem starf hans er, leitist við að sýna, hvað sönn mennska er.  Það sem menn láta ógjört í þessu efni, er vanræksla, en ekki örlög.“  (Sigurbjörn Einarsson/Arnbjörn Kristinsson, 1955, AlbertSchweitzer, Ævisaga, bls. 274; áherslubreyting: ÓÞ).

Birt upphaflega: 7/10 2009.

Birt endurbætt: 15/6 2010; 3/8 2010; 7/4 2011; 14/4 2011; 22/4 2011; 23/7 2011

Með vinsemd og virðingu, og með óskum um Guðs blessun,

Ólafur Þórisson, cand.theol.      

Höfundur er með embættispróf í guðfræði frá Háskóla Íslands, og er með lögbundinn rétt til embættisgengis til prestsþjónustu, og er að vinna að meistararitgerð í Nýjatestamentisfræðum, við Háskóla Íslands, um mannvininn og kristniboðslækninn, Albert Schweitzer.